انواع بیماری‌های ریه و دستگاه‌های کمک‌تنفسی موثر بر آنها
بیماری‌های ریه یکی از شایع‌ترین شرایط پزشکی در جهان است؛ که استعمال دخانیات، عفونت‌ها و ژنتیک از عوامل اصلی بروز آنها هستند. ریه‌های شما بخشی از یک سیستم پیچیده هستند که روزانه هزاران بار در حال دریافت اکسیژن و ارسال دی‌اکسیدکربن به خارج از بدن هستند. در واقع انواع بیماری‌های ریه زمانی بروز می‌کنند که در هر بخشی از این سیستم مشکلی ایجاد شود. در ادامه، به انواع بیماری‌های ریه و دستگاه‌های کمک‌تنفسی موثر بر آنها اشاره شده است.
بیماری‌های ریه مؤثر بر راههای هوایی
راههای هوایی در سیستم تنفسی شامل نای، نایژه و نایژک می‌باشد که در سراسر ریه انشعاب پیدا کرده‌اند. بیماری‌هایی که می‌توانند بر این راههای هوایی تأثیر بگذارند، عبارتند از:
– آسم. در این بیماری مجاری هوایی به طور مداوم ملتهب است که باعث ایجاد خس‌خس سینه و تنگی نفس می‌شود. آلرژی، عفونت یا آلودگی می‌توانند علائم آسم را ایجاد کنند.
– بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD). در این وضعیت ریه، شما نمی‌توانید به شیوه معمول بازدم کنید. در نتیجه در تنفس عادی مشکل پیدا خواهید کرد.
– برونشیت مزمن. این بیماری شکلی از COPD و همراه با سرفه‌های مرطوب طولانی‌مدت است.
– آمفیزم. در این شکل از COPD، آسیب ریوی باعث می‌شود هوا در ریه‌های شما محبوس شود (مشکل در بازدم). استعمال دخانیات علت معمول است.
– برونشیت حاد. این عفونت ناگهانی راههای هوایی، معمولاً در اثر ویروس ایجاد می‌شود.
– سیستیک فیبروزیس. در این وضعیت، شما در تخلیه مخاط از نایژه‌ها مشکل دارید که منجر به عفونت‌های مکرر ریه می‌شود
بیماری‌های ریه مؤثر بر کیسه‌های هوایی (آلوئول)
نایژک‌ها به کیسه‌های هوایی ختم می‌شوند که بیشتر بافت ریه را تشکیل می‌دهند. بیماری‌های ریه مؤثر بر کیسه‌های هوایی شامل موارد زیر است:
– ذات‌الریه. این عفونت کیسه‌های هوایی، معمولاً توسط باکتری‌ها یا ویروس‌ها (مانند ویروس کرونا جدید که عامل بیماری کووید-19 است)، ایجاد می‌شود.
– سل. این عفونت به تدریج وخیم‌تر می‌شود و ناشی از باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس است.
– ورم ریوی. در این وضعیت، مایعات از رگ‌های خونی کوچک ریه شما به داخل کیسه‌های هوایی و ناحیه اطراف آنها به دلیل نارسایی قلبی نشت می‌کنند.
– سرطان ریه. اشکال مختلفی دارد و ممکن است در هر بخشی از ریه‌های شما بروز کند. اما اغلب در کیسه‌های هوایی یا نزدیکی آنها رخ می‌دهد.
– سندرم دیسترس تنفسی حاد (ARDS). این سندرم یک آسیب شدید و ناگهانی ریوی در اثر یک بیماری تهاجمی مانند کووید-19 است. بسیاری از افرادی که مبتلا به ARDS هستند، تا زمانی که ریه‌هایشان بهبود یابند، به کمک دستگاهی به نام ونتیلاتور (دستگاه تنفس مصنوعی) تنفس می‌کنند.
بیماری‌های ریه مؤثر بر بافت بینابینی
بافت بینابینی لایه نازک و ظریفی بین کیسه‌های هوایی است. رگ‌های خونی ریز از طریق بافت بینابینی عبور می‌کنند و اجازه می‌دهند گازها بین کیسه‌های هوایی و خون جابه‌جا شوند. بیماری‌های ریه مؤثر بر بافت بینابینی شامل موارد زیر است:
– بیماری ریه بینابینی (ILD). این وضعیت به صورت گروهی، شامل بیماری‌های سارکوئیدوز، فیبروز ایدیوپاتیک ریوی و بیماری خود‌ایمنی است.
– ذات‌الریه و ورم ریوی نیز می‌توانند بر بافت بینابینی تأثیر بگذارند.
بیماری‌های ریه مؤثر بر رگ‌های خونی
سمت راست قلب از وریدها خون کم اکسیژن را می‌گیرد و از طریق شریان‌های ریوی به ریه‌ها منتقل می‌کند. آسیب به این رگ‌های خونی نیز می‌تواند عامل بیماری ریوی باشد، مانند:
– آمبولی ریوی (PE). در این وضعیت، یک لخته خون (مانند ترومبوز ورید عمقی) تشکیل، به سمت به قلب شما حرکت می‌کند و به ریه‌های شما پمپ می‌شود. لخته به شریان ریوی می‌چسبد و باعث تنگی نفس و سطح اکسیژن خون پایین می‌شود.
بیماری‌های ریه مؤثر بر پرده جنب
پرده جنب لایه نازکی است که ریه‌ها را احاطه کرده و قسمت داخلی دیواره قفسه سینه را پوشش می‌دهد. بیماری‌های ریه مؤثر بر پرده جنب شامل موارد زیر است:
– پلورال افیوژن یا تراوش جنبی. در این وضعیت، در فضای بین ریه و دیواره قفسه سینه مایعات تجمع می‌یابند. ذات‌الریه یا نارسایی قلبی معمولاً باعث این امر می‌شوند. بزرگ‌شدن پرده جنب، تنفس را سخت کرده و ممکن است نیاز به تخلیه مایعات باشد.
– پنوموتوراکس. ممکن است هوا به فضای بین دیواره قفسه سینه و ریه‌های شما نفوذ کند و ریه‌ها را روی هم بخواباند. در نتیجه شرایط تنفس بسیار سخت می‌شود.
دستگاه‌های کمک‌تنفسی موثر بر بیماری‌های ریه
کیفیت دستگاه‌های کمک‌تنفسی طی سالهای اخیر رشد چشمگیری داشته است و انواع بیماری‌های ریه از وجود این ابزارهای پیشرفته بهره‌مند می‌شوند. بر اساس شدت وخامت حال هر بیمار در هر مرحله از یک دستگاه استفاده می‌شود. در ادامه به هرکدام از این دستگاه‌ها و کاربرد آنها اشاره شده است:
دستگاه تصفیه هوا
دستگاه تصفیه هوا می‌تواند کیفیت هوایی را که فرد در آن تنفس می‌کند، بهبود ببخشد. در شرایطی مانند بیماری‌های تنفسی، آلرژی، آسم و یا در صورت زندگی در منطقه‌ای با کیفیت هوا پایین؛ می‌تواند در خانه یا محل کار استفاده شود. دستگاه تصفیه هوا ممکن است برای پاکسازی از فیلتر یا یک سیستم یونی استفاده کند.
